Jaarstukken 2021 - Concept Versie 2.3

H1.5 Sociaal domein

Beschrijving programma

Het grootste deel van de activiteiten binnen het sociaal domein wordt gevormd door de gedecentraliseerde taken Jeugd, Wet maatschappelijke ondersteuning (hierna Wmo) en de Participatiewet (de 3D’s). In 2021 lag de focus op het blijvend goed kunnen uitvoeren van de taken die de gemeente van het Rijk heeft gekregen. De betaalbaarheid van de zorg is hier een belangrijk onderdeel van. In 2021 is de afdeling begonnen met kostenbeheersingsmaatregelen. Dit om de kosten ook in de toekomst beheersbaar te houden.


Wettelijke basis voor dit programma

Het beleid voor de uitvoering van dit programma is onder meer beschreven in:

  • Nota Maatschappelijke Agenda (MAG) 2018-2021
  • Cultuurnota 2018-2021
  • Regionale woonvisie tot 2030 en Woonvisie Wijdemeren 2021 - 2024
  • Prestatieafspraken Wijdemeren (woningbouwvereniging)
  • Verordening Starterslening Wijdemeren
  • Verordening Verzilverlening Wijdemeren 2021
  • Verordening Blijverslening Wijdemeren 2021
  • Deelverordening woonsubsidie Wijdemeren
  • Samenwerkingsovereenkomst Bibliotheek en de gemeenten Eemnes, Gooise Meren, Weesp en Wijdemeren 2021 - 2024
  • Beleidsplan Bescherming & Opvang t/m 2022-2025
  • Verordening Maatschappelijke ondersteuning Wijdemeren 2020 en beleidsregels Wmo 2020
  • De mantelzorgwaardering is opgenomen in de verordening Maatschappelijke ondersteuning Wijdemeren 2020 en beleidsregels Wmo 2020
  • Nota Armoede en Schuldhulpverlening 2019
  • Verordening Re-integratie, Loonkostensubsidie en Studietoeslag Wijdemeren 2015
  • Verordening Tegenprestatie Participatiewet, IOAW en IOAZ Wijdemeren 2015
  • Verordening individuele inkomenstoeslag en individuele studietoeslag Wijdemeren 2021
  • Handhavingsverordening Participatiewet, IOAW en IOAZ Wijdemeren 2016
  • Regionale Samenwerkingsagenda
  • Huisvestingsverordening Gooi en Vechtstreek 2019
  • Woonakkoord Regio Gooi en Vechtstreek (t/m 2040)

Alle activiteiten in dit programma zijn primair gericht op de uitvoering van onder andere de volgende wettelijke taken:

  • Wet gemeentelijke anti-discriminatievoorzieningen
  • Wet op het primair onderwijs
  • Wet op het voortgezet onderwijs
  • Wet passend onderwijs
  • Wet op de expertisecentra
  • Leerplichtwet 1969
  • Wet educatie en beroepsonderwijs (WEB)
  • Wet op het onderwijstoezicht
  • Bibliotheekwet
  • Wet publieke zorg
  • Jeugdwet
  • Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen
  • Wet ontwikkelingskansen door kwaliteit en educatie (Wet OKE)
  • Wet maatschappelijke ondersteuning
  • Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten
  • Participatiewet (incl. Wet taaleis)
  • Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW)
  • Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ)
  • Wet Inburgering
  • Wet gemeentelijke schuldhulpverlening
  • Wet banenafspraak
  • Wet structuur uitvoeringsorganisatie werk en inkomen (Wet SUWI)
  • Huisvestingswet
  • Mediawet
  • Woningwet

Betrokken partijen

Betrokken partijen bij dit programma zijn onder meer:

  • Inwoners en ondernemers
  • Sport- en cultuurverenigingen
  • Zorg- en welzijnsorganisaties
  • Ondernemers
  • Regiogemeenten en de Regio Gooi en Vechtstreek
  • Woningbouwverenigingen
  • COA
  • Aanbieders Inburgeringscursussen
  • Ondernemend Wijdemeren
  • Bibliotheek Gooi en Meer
  • Digi & Taalhuis
  • Kursusproject
  • Vluchtelingenwerk
  • Werkgeversservicepunt
  • Re-integratie-adviseurs
  • Metropool Regio Amsterdam (MRA)
  • Basisscholen en andere onderwijsorganisaties
  • Schoolmaatschappelijk werk
  • Kinderopvangorganisaties
  • Consultatiebureau en Regionaal Bureau Leerlingenzaken
  • Woningbouwcorporaties
  • Huurderorganisaties
  • Vereniging Sport en Gemeenten
  • Combinatiefuncties
  • Beheersstichtingen
  • Sporthalbeheerders en de gemeentelijke uitvoering in de vorm van consulenten
  • Sociaal wijkteam en beleid, college en de gemeenteraad

Wat heeft het gekost?

Bedragen x 1.000 euro - Voordeel (+) Nadeel (-)

Het resultaat bij het programma 5 Sociaal domein bestaat uit de volgende onderdelen:

Verschil t.o.v. Begroting 2021

Bedragen x 1.000 euro - Voordeel (+) Nadeel (-)

Lasten

Baten

Afwijking

Kosten uitvoering beleid

-2.190

2.064

-144

Kosten teams beleid

-125

65

-60

Vastgoed sociaal domein

-40

-171

-211

ICT applicaties

13

0

13

Resultaat

-2.342

1.940

-402


Bij de kosten uitvoering beleid zien we een aantal nadelen bij de gerealiseerde lasten t.o.v. de begroting: bij huishoudelijke hulp van € 115.000, woonvoorzieningen van € 109.000, bij jeugdzorg maatwerk € 247.000 en geëscaleerde jeugdzorg van € 149.000. Daar staan voordelen tegenover bij onderwijsbeleid van € 92.000, bij sport, cultuur en media van €52.000, bij samenkracht en burgerparticipatie van € 66.000, Wmo begeleiding, vervoer en schuldhulpverlening van € 180.000. Overige afwijkingen komen per saldo uit op een voordeel van € 86.000.

In onderstaande tabel worden deze afwijkingen meer gedetailleerd per taakveld toegelicht.

Voor de afwijkingen bij vastgoed zijn er een aantal belangrijke oorzaken te benoemen die zich minder lenen voor een toelichting op taakveld. De afwijkingen hebben betrekking op de taakvelden 0.1, 4.2 en 4.3, 5.2, 5.7 en 6.1.

  • Bij het opstellen van de begroting is bij de doorbelasting van de kosten van de sporthallen per abuis de reserve mutatie groot onderhoud in mindering gebracht op de kosten. Totale afwijking € 111.600.
  • Bij de najaarsnota zijn de kapitaallasten van huisvesting basisonderwijs met 75.000 verlaagd. Hierbij is verzuimd ook de bijbehorende reserve MOP met € 75.000 af te ramen.
  • In het kader van de subsidie lichtbaken is het budget subsidies niet verhoogd, de uitgaven voor de subsidie zijn wel gedaan. Dit verklaart een nadeel van € 25.000.

Deze afwijkingen worden in onderstaande tabel niet meer apart toegelicht, maar zijn per taakveld samen met de afwijkingen van uitvoering beleid verwerkt.

Financiële Afwijkingen

Bedragen x 1.000 euro - Voordeel (+) Nadeel (-)

Omschrijving mutatie 5.1 - 4.3 Onderwijsbeleid

Bedrag: 92.000 euro (I) (V)

Toelichting - Bij het Onderwijsachterstandenbeleid zijn hogere baten via de SPUK gerealiseerd dan begroot (+24K V). Bij volwasseneneducatie zijn niet begrote baten (+66K V) gerealiseerd.

Toelichting - Bij meerdere activiteiten (leerlingenvervoer, bewegingsonderwijs, begeleiding op school) zijn lagere lasten gerealiseerd. De lagere lasten ontstaan, omdat er minder activiteiten uitgevoerd zijn als gevolg van Corona. Dit zorgt voor een voordeel (+ 62K V). Bij volwasseneducatie staan niet begrote lasten (-60K N) tegenover de niet begrote baten.


Omschrijving mutatie 5.2 - 5.7 Openbaar groen

Bedrag: -28.000 euro (I) (N)

Toelichting - De overschrijding van de lasten bij taakveld 5.7 wordt veroorzaakt door de hoger dan geraamde uitgaven aan subsidies voor buitenactiviteiten -7K N, daarnaast is de toerekening van salarislasten eigen- en extern personeel hoger dan begroot per saldo -21K N. Totaal -28K N.


Omschrijving mutatie 5.3 - 6.1 Samenkracht en burgerparticipatie

Bedrag: 77.000 euro (I) (V)

Toelichting - Er zijn lagere lasten gerealiseerd door een lagere vaststelling subsidie over 2019 bij MEE (+25K V) en door lagere lasten dan begroot bij Inburgering (+17K V). De lasten van het 2e halfjaar voor de sociaal makelaar zijn in de jaarrekening niet op dit taakveld verantwoord maar bij de kosten van de teams. (+18K V). Overige afwijkingen zorgen per saldo voor lagere lasten (+6K V).


Omschrijving mutatie 5.4- 6.2 Wijkteams

Bedrag: 85.000 euro (I) (V)

Toelichting -Vanuit de regio zijn er bijdragen ontvangen voor extra activiteiten die door het wijkteam worden uitgevoerd. Deze activiteiten zijn binnen de bestaande bezetting uitgevoerd. (+65K V). Overige lagere lasten (20K V).


Omschrijving mutatie 5.5 - 6.3 Inkomensregelingen

Bedrag: -60.000 euro (I) (N)

Toelichting - Zowel de baten (+1.622) als de lasten (-1.603) zijn hoger als gevolg van de uitvoering van de TOZO regeling. Deze baten en lasten zijn niet in de begroting verwerkt.

Toelichting - Bij de bijstandsuitkeringen zijn hogere lasten gerealiseerd (-66). De hogere lasten ontstaan vooral bij de BBZ regeling, mede als gevolg van het stopzetten van de TOZO regeling. Overige afwijkingen zorgen per saldo voor lagere lasten (+31K V). De definitieve rijksbijdrage voor de uitkeringen was lager dan begroot (-10K N). Bij de BBZ is er een afrekening over oude jaren gekomen van het rijk die niet begroot was ( - 34K N).


Omschrijving mutatie 5.6 - 6.4 Begeleide participatie

Bedrag: 27.000 euro (I) (V)

Toelichting - Als gevolg van een hogere uitstroom vanuit de WSW ontstaan er lagere lasten (+44K V) omdat er een lagere bijdrage aan de Tomin groep betaald hoeft te worden. De overige lasten waren per saldo hoger dan begroot (-17K N)


Omschrijving mutatie 5.7 - 6.5 Arbeidsparticipatie

Bedrag: -120.000 euro (I) (N)

Toelichting - Bij Arbeidsparticipatie zijn er niet begrote lasten voor arbeidsmarktbewerking gerealiseerd (-102K N ) die door een niet begrote onttrekking aan de reserve arbeidsmarktbewerking gedekt worden (zie 5.13). De overige lasten waren per saldo hoger dan begroot (-18K N)


Omschrijving mutatie 5.8 - 6.6 Maatwerkvoorzieningen Wmo

Bedrag: -137.000 euro (I) (N)

Toelichting - Door een aantal woningaanpassingen met hoge incidentele lasten is er een nadeel bij woonvoorzieningen (-109K N). De overige lasten waren per saldo hoger dan begroot (-26K N)


Omschrijving mutatie 5.9 - 6.71 Maatwerk dienstverlening Wmo

Bedrag: 21.000 euro (I/S) (V)

Toelichting - Hoewel de lasten bij Huishoudelijke hulp zich begin 2021 leken te stabiliseren, is de stijging van de lasten als gevolg van de vergrijzing en het abonnementstarief toch in 2021 verder doorgezet (-116K N). Bij begeleiding Wmo (zowel PGB als ZIN) en het doelgroepenvervoer zijn de lasten beduidend lager dan begroot (+124K V). De niet begrote lasten voor het plan vergrijzing ( -35K N) worden gedekt door een niet begrote onttrekking aan de reserve Ouderenwerk (zie toelichting 5.13). Bij de baten is er een nagekomen bedrag uit 2020 binnengekomen (+30K V).

Toelichting - Bij Schuldhulpverlening zijn lagere lasten dan begroot en is de extra inzet voor schuldhulpverlening, die hier begroot was bij de kosten van de teams verantwoord (+56K V).De overige lasten waren per saldo hoger dan begroot (-37K N).


Omschrijving mutatie 5.10 - 6.72 Maatwerkdienstverlening 18-

Bedrag: -247.000 euro (I/S) (N)

Toelichting - Ook in 2021 zorgt het coronavirus nog voor de nodige uitdagingen. Bij het opstellen van de NJN 2021 dachten we nog een stabilisatie van de lasten in de Jeugdzorg te zien, maar achteraf gezien was er vanaf mei/juni 2021 al een stijging in de aantallen ingezet. Een algemene trend die we daarnaast terugzien is de toegenomen complexiteit van met name de jeugdzorg als gevolg van de coronacrisis. Door de beperkende maatregelen is de dagelijkse structuur voor jongeren weggevallen. In verschillende periodes konden zij niet naar school. Vrijetijdsbesteding, uitgaan, sport, bijbanen en vrijwilligerswerk zijn stilgelegd. Ook konden jeugdigen niet vrijelijk met vrienden en leeftijdsgenoten afspreken. Veel jeugdigen hebben in de corona periode tijdens het thuis zitten zwaardere psychische klachten ontwikkeld en kinderen die al kwetsbaar waren hebben deels meer problemen die ook eerder escaleren. Als gevolg van dit alles is de zorgvraag van jeugdigen met (psychische) problemen in omvang en ernst gestegen. We zien daarbij een verschuiving naar (zeer) specialistische zorg en een toename van crisissituaties. Het mogelijk positieve effect van het openen van het onderwijs en herstel van de dagelijkse structuur is nog niet zichtbaar in de cijfers. In totaal zijn er hierdoor hogere lasten gerealiseerd dan begroot(- 247K N).


Omschrijving mutatie 5.11 - 6.81 Geëscaleerde zorg 18+

Bedrag: 29.000 euro (I) (V)

Toelichting - Bij Beschermd wonen zijn zowel niet begrote baten (+100K V) als hogere lasten (-100K N) gerealiseerd. Er zijn daarnaast ook nog lagere lasten omdat een afrekening uit 2020 lager uitviel dan verwacht (+29K V)


Omschrijving mutatie 5.12- 6.81 Geëscaleerde zorg 18-

Bedrag: -149.000 euro (I/S) (N)

Toelichting - Ook hier zijn de effecten van de Coronavirus zichtbaar in een stijging van de lasten (-149K N). Zie ook de uitgebreide toelichting bij taakveld 6.72. Bij beschermd wonen jeugd (-42K N), kinderbescherming (-77K N) en overige voorzieningen (-29K N) zijn hierdoor hogere lasten ontstaan.


Omschrijving mutatie 5.13 - 0.10 Mutaties reserves

Bedrag: -61.000 euro (I) (N)

Toelichting - Er zijn 2 onttrekkingen aan de reserves geweest die niet begroot waren. Het betreft de reserve arbeidsmarktbewerking (+102) en de reserve Ouderenwerk (+35). Hier staan op de betreffende taakvelden (6.5 en 6.71) lasten tegenover.

Toelichting - Bij het opstellen van de begroting is bij de doorbelasting van de kosten van de sporthallen per abuis de reserve mutatie groot onderhoud in mindering gebracht op de kosten (- 111K N). Bij de najaarsnota zijn de kapitaallasten van huisvesting basisonderwijs met 75K euro verlaagd. Hierbij is verzuimd ook de bijbehorende reserve MOP af te ramen (-75K N).


Overige verschillen

Toelichting - De overige financiële afwijkingen op dit programma liggen elk onder de grens van 25.000 euro en worden derhalve niet toegelicht.