H1.3.11 Gemeentelijke watertaken/ riolering

Programmabegroting 2021

Programmaverantwoording 2021

Wat willen we bereiken?

Wat hebben we bereikt?

Begin 2018 is het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) vastgesteld. Vanuit de zorgplicht met betrekking tot hemelwater, grondwater en afvalwater staan hierin de volgende doelen centraal:

Doelmatig: het behoud van de goede werking van de riolering om de kans op storingen, onnodige vuilemissies en wateroverlast te beperken.

Door zorgvuldig onderhoud is de kans op storingen, onnodige vuilemissies en wateroverlast binnen een acceptabel niveau gebleven.

Rioolvernieuwing: voor het behouden van voldoende kwaliteit van de riolering, waarbij kosten en kans op calamiteiten in evenwicht zijn. In samenhang met de ambities voor het oppervlaktewater, ‘Wijdemeren klimaatbestendig’ en de inrichtingsopgave voor de omgeving.

We hebben de meeste van de voorgenomen plannen uitgevoerd. Enkele plannen waren bij nader inzien niet urgent genoeg. De daardoor bespaarde kosten zijn op andere terreinen ingezet, bijvoorbeeld op het onderzoek naar maatregelen voor de adaptie van klimaatveranderingen in combinatie met de garantie voor het behoud van de minimaal vereiste waterkwaliteit van de plassen.

Klimaatbestendig: doorlopend, vanuit een integrale beschouwing van het watersysteem, benutten van kansen die ontwikkelingen, renovaties en vervangingen bieden om te anticiperen op klimaatveranderingen.

Bij elk nieuw project wordt rekening gehouden met grotere (tevens bovengronds) benodigde afvoercapaciteit. In adviezen t.b.v. ontwikkelplannen worden aspecten benoemd, waarin de ontwikkelaar op dit punt kan verbeteren en dat bv. grotere hoeveelheid water op eigen terrein wordt geborgen en niet al het hemelwater wordt afgewenteld op het openbaar vuil- of hemelwaterstelsel.

Veilig en gezond: alle vuilwater wordt ingezameld en getransporteerd naar RWZI Horstermeer of wordt lokaal voldoende gezuiverd om te lozen. Geen lozing van vuilwater op regenwaterriolering. Lozing van vuilwater naar oppervlaktewater als gevolg van hevige neerslag, onderhoudswerkzaamheden, storingen of calamiteiten anderszins moet zo veel mogelijk voorkomen worden.

Bij nieuwe projecten koppelen we hemelwater standaard af van het vuilwaterriool en gecheckt op ‘foutaansluitingen’. Daarbij streven we zo goed als mogelijk naar voldoende zuivering van het hemelwater voordat dit wordt geloosd op oppervlaktewater. Investeringen en onderhoud moeten doelmatig zijn en qua budget in balans met de te voorkomen storingen en/of calamiteiten. Dit is reguliere gang van zaken.

Duurzaam: bijdragen aan een duurzame en circulaire economie; bijdragen aan de ambitie van de regionale samenwerkingsagenda van de regio Gooi en Vechtstreek om in 2030 energieneutraal en in 2050 klimaatneutraal te zijn.

Bijdragen aan duurzaamheid implementeren we standaard bij alle uitgevoerde projecten, zowel binnen de gemeente als bij externen. Ook nemen we het mee in overleggen en bij de gang van zaken binnen ISARIZ.

Beheersbaar en betaalbaar: beter inzicht krijgen in de werkelijke toestand en het functioneren van de (afval)waterketen en waar mogelijk terugdringen van kosten.

Door onderbezetting hebben we vertraging opgelopen met het in beeld brengen en vastleggen van de daadwerkelijke toestand van het rioolstelsel en het watersysteem. Ten behoeve van een beheersbaar en betaalbaar maatregelprogramma, hebben we een start gemaakt met het modelleren van de kernen om eventuele knelpunten te verbeteren en in zicht te brengen.

Inlopen van de achterstand in de uitvoering van het GRP-programma 2018-2021: zie hiervoor ook de actualisatie van het investeringsprogramma.

Er is ingezet op uitbreiding van de capaciteit waardoor het vanaf 2022 mogelijk is om de achterstand te lopen.

Wat gaan we hiervoor doen?

Wat hebben we hiervoor gedaan?

Het uitvoeringsprogramma bij het GRP vormt de leidraad bij de uitvoering van onze werkzaamheden:

Inspecteren en reinigen van het vrijvervalriool, de duikers, drainages, kolken en alle riool- en minigemalen op reguliere basis. Gebreken worden beoordeeld en als noodzakelijk direct verholpen of als maatregelen opgenomen in de jaarlijks op te stellen maatregelprogramma’s.

Reinigen en inspecteren zetten we ‘regulier’ uit bij de aannemer in de volgende gevallen: vrijvervalriolen, drainages, kolken en riool- en minigemalen. Uit modelleringen volgt eventueel een plan voor groot onderhoud.

Basisrioleringsplannen (BRP’s) actualiseren ter onderbouwing van toekomstige maatregelen, opzetten en structureel uitvoeren van metingen in het rioolstelsel (o.a. waterstanden, debieten en overstorten) om de modelmatige berekeningen te ijken en functioneren van de riolering te monitoren.

De kentallen in de BRP’s volgen uit de modelberekeningen. We zijn gestart met de kern Nieuw-Loosdrecht. We zoeken naar extra personeel om ook voor de overige kernen een maatregelenprogramma te kunnen maken.

Jaarlijks schouwen van en planmatig onderhoud plegen aan de sloten in gemeentelijk beheer.

Het uitvloeisel van de modellering voor de nieuwe schouwberekening is gestart voor de verschillende kernen. Daaruit volgt het onderhoudsplan.

Toetsen van (particuliere) ruimtelijke ontwikkelings-, investerings- en beheerplannen of voldoende rekening gehouden is met extreme neerslag, hitte, droogte en waterkwaliteit.

Deze toetsing nemen we regulier mee bij alle relevante overleggen en andere communicatie. Dit doen we bijvoorbeeld bij de implementatie in ontwikkelingsplannen vanuit Beleid en Ontwikkeling of bij externe projectontwikkelingen.

Hemelwater gefaseerd zo veel als mogelijk afkoppelen van gemengd riool (eventueel met lokaal zuiverende voorzieningen) en actief optreden bij constatering van fout aansluitingen van vuilwater op hemelwaterriool, scheiden van schoon- en vuilwaterstromen.

We nemen dit bij elk nieuw herontwikkel- of ontwikkelproject mee. De aannemer krijgt voorafgaand aan de uitvoering van ons de opdracht om een controle te doen op foutaansluitingen.

Minigemalen gefaseerd hemelwatervrij maken en op telemetrie zetten.

Dit is een doorlopend proces. Jaarlijks zetten we een deel van de minigemalen op telemetrie. Dit is volgens planning gebeurd.

Stimuleren en faciliteren van bewoners en bedrijven om onder andere gelijktijdig met herinrichtingsprojecten van de openbare ruimte zijn/haar eigen perceel duurzaam, klimaatadaptief en waterrobuust in te richten.

Dit nemen we mee met lopende projecten en stimuleren we, onder meer door mailings en bewonersavonden (volgens Beleid Afvoer hemelwater op eigen terrein). Het aspect ‘duurzaamheid’ pakken we, in overleg met BO (medewerker Duurzaamheid), op. Wanneer het mogelijk is, voeren we deze in eerdere gedeeltes van de planvorming in.

Actief samenwerken in de regio en de waterketen met regiogemeenten en waterschap om bezuinigingen te realiseren, kennis te delen en deelname aan gezamenlijke (inkoop)projecten te continueren.

We hebben een intensieve samenwerking met de gemeente Hilversum, in geval van calamiteiten en het uitzetten van monitoringprogramma’s. Een paar keer per jaar overleggen we met collega-gemeenten die vallen onder Waterschap Amstel, Gooi en Vecht. We We kijken dan gezamenlijk naar verschillende problemen, bijvoorbeeld rond het beheer van middelen, de monitoring van waterstanden of de check voor ‘zwaktes’ in de rioolsystemen.

Onderzoeken van de haalbaarheid van het overdragen van het eigendom en beheer van gemeentelijk rioolstelsel op jachthavens en andere recreatieterreinen aan de betreffende eigenaren, als overdracht van eigendom en beheer mogelijk is hiervoor een plan van aanpak opstellen.

In de nieuwe plannen voeren we dit in. Een voorbeeld van dit beleid is de aanpak bij de herontwikkeling van het Recreatiegebied Zuydoever (voormalig de Mijnden).

Evalueren functioneren en dekking gemeentelijk grondwaternet in samenwerking met de regio.

Dit hebben we opgepakt met gemeenten binnen het intergemeentelijk overleg ISARIZ. Deze evaluatie is nog niet afgerond en loopt door in 2022.

De integrale herinrichtingen staan beschreven bij ‘Investerings- en projecten programma 2020’.

Een groot deel van de projecten hebben we al opgestart of we hebben er projectopdrachten voor gemaakt.