Jaarstukken 2021 - Concept Versie 2.3

H1.7.7 Omgevingswet


Programmabegroting 2021

Programmaverantwoording 2021



Wat willen we bereiken?

Wat hebben we bereikt?

De Omgevingswet is de grootste wettelijke herzieningsoperatie van de laatste decennia. Dit betekent dat de huidige regels op onder andere het gebied van ruimtelijke ordening, water, milieu, lucht, geluid, natuur, infrastructuur, verkeer, gebouwen en erfgoed opgaan in de Omgevingswet. Met het nieuwe stelsel krijgen zowel burgers als de gemeente meer vrijheden in het omgaan met de fysieke leefomgeving. Daarnaast zal met de nieuwe Wet kwaliteitsborging sprake zijn van privatisering van het gemeentelijk toezicht op de bouwlocaties. Beide wetten zijn vanwege de omvang van de benodigde voorbereidingen 1 jaar uitgesteld: formeel zal het per 1 januari 2022 in werking treden, maar onderdelen van die wetten zullen nog later in werking treden.


Wat gaan we hiervoor doen?

Wat hebben we hiervoor gedaan?

Er is een uitvoeringsplan opgesteld voor de implementatie van de Omgevingswet. Het uitvoeringsplan bevat drie sporen:


Spoor 1: Beleid en instrumenten


Spoor 1 is gestart met de omgevingsvisie. Het is belangrijk dat we tijdig over een actualisatie van de inmiddels bijna 10 jaar oude structuurvisie beschikken. De maatschappelijke ontwikkelingen gaan hard en vragen om een duidelijke visie om de sturing en ondersteuning daarvan. De visie biedt een integraal inzicht in de ruimtelijke ontwikkeling, verkeer en vervoer, werken en bedrijven, natuur, bodem, water, wonen en woningbouw, landbouw, recreatie en toerisme, cultuur, landschap en monumenten, gezondheid, duurzaam, energie en klimaat en Veiligheid.

Voor Spoor 1 was het van belang dat we op tijd over een actualisatie van de inmiddels bijna 10 jaar oude structuurvisie zouden beschikken. Daarom hebben we hard gewerkt om een nieuwe omgevingsvisie vast te stellen die de gemeenteraad in mei 2021vaststelde. In die visie geven we een integraal inzicht in een groot aantal onderwerpen: de ruimtelijke ontwikkeling, verkeer en vervoer, werken en bedrijven, natuur, bodem, water, wonen en woningbouw, landbouw, recreatie en toerisme, cultuur, landschap en monumenten, ondheid, duurzaam, energie en klimaat en Veiligheid.

Spoor 2: Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO)


In het tweede spoor 2 wordt gewerkt aan een verbetering van de externe digitale dienstverlening. Maar ook intern is er een compleet nieuw digitaliseringssysteem nodig. Daar zijn landelijk wel problemen mee zodat we in 2021 nog moeten zien of dat 100% beschikbaar is.

In het tweede spoor 2 werken we aan een verbetering van de externe digitale dienstverlening. Maar ook intern is er een compleet nieuw digitaliseringssysteem nodig. Daar zijn landelijk wel problemen mee zodat we in 2022 nog moeten zien of dat 100% beschikbaar is. Wel hebben we in 2021 de softwarepakketten al aangeschaft en zijn we bezig met de implementatie ervan. We verwachten dat deze systemen in het eerste kwartaal van 2022 deze systemen goed genoeg werken om er als organisatie mee te kunnen oefenen.

Spoor 3: Organisatie


Spoor 3 is opgedeeld in twee delen: de doorontwikkeling van de organisatie gekoppeld aan de opgaven uit de Omgevingswet: het accent ligt daar op de koppeling tussen de doelstellingen van de nieuwe wet en de competentie-ontwikkeling in de organisatie. Daarnaast worden de werkprocessen reeds per 1 januari 2021 zo veel mogelijk aangepast aan de nieuwe Omgevingswet.

Spoor 3 bestaat uit twee delen. Het eerste deel gaat over de doorontwikkeling van de organisatie gekoppeld aan de opgaven uit de Omgevingswet. In dat deel ligt het accent op de koppeling tussen de doelstellingen van de nieuwe wet en de competentie-ontwikkeling in de organisatie waarvoor cursussen zijn aangeboden in de organisatie. Voor het tweede deel hebben we werkgroepen opgezet om zowel inhoudelijk als in de organisatie de benodigde voorbereidingen te treffen.

Toelichting


Van Rijkswege wordt geen vergoeding gegeven voor de implementatie van de Omgevingswet. Op basis van de VNG-tool is berekend dat er ca. € 2,1 mln. is benodigd om deze goed voor te bereiden. Inmiddels heeft de raad € 600.000 beschikbaar gesteld en hebben we eind 2019 en in 2020 een redelijk goede voorbereiding kunnen geven aan de drie sporen. We gaan er van uit dat tot dusverre ca. € 450.000 is uitgegeven (per 1 januari 2021).

Van Rijkswege krijgen we geen vergoeding voor de implementatie van de Omgevingswet. Op basis van de VNG-tool is berekend dat er ca. € 2,1 mln. nodig is om deze goed voor te bereiden. Inmiddels heeft de raad € 600.000 beschikbaar gesteld en hebben we eind 2019 en in 2020 een redelijk goede voorbereiding kunnen geven aan de drie sporen.

De raming is dat deze kosten in 2021 op ca. € 400.000 uitkomen.

In de periode tot en met 2020 was ten laste van de reserve omgevingswet ruim € 221.000 uitgegeven. In 2021 is ruim € 319.000 bijgekomen. Per 1-1-2022 is in de reserve Omgevingswet nog € 59.000 beschikbaar. In de begroting 2022 is voor reguliere uitgaven voor de implementatie van de omgevingswet een bedrag van afgerond. € 230.000 opgenomen. Totaal nog beschikbaar in 2022 voor reguliere uitgaven € 289.000. Tevens is in 2022 een investeringsbudget beschikbaar van € 125.000 t.b.v. implementatie van het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO).

De benodigde implementatiekosten worden in 2021, aanvullend op de € 6 ton, uit de reguliere voorziening bestemmingsplannen gefinancierd.

De reguliere uitgaven, die boven de reserve van € 600.000 uitkomen zijn nu als budget verantwoord in de begroting 2022 (€ 230.000)

Onze huidige verwachting is in 2022 nog eens ca. € 250.000 benodigd. Totaal komen we dan op een bedrag van ca. € 1.1 mln.: ruim € 1 mln. minder dan op basis van de VNG-tool is uitgerekend. Daarbij versoberen we substantieel op het punt van compensatie van capaciteit ter voorbereiding op de implementatie, afzonderlijke sectorale beleidsontwikkeling zal uit reguliere budgetten moeten en de geadviseerde training & opleiding zal worden teruggebracht. Bij de kadernota van 2022 wordt ingegaan op de noodzaak om gebruik te maken van de risicoreservering voor de Omgevingswet van incidenteel € 250.000.

Bij het opstellen van de begroting 2023 wordt ingegaan op de noodzaak om gebruik te maken van de risicoreservering voor de Omgevingswet van incidenteel € 250.000

Regionaal Koersdocument


In de regio G&V wordt in het kader van de Omgevingswet gewerkt aan een regionaal koersdocument. De werkzaamheden die daarvoor verricht zijn passen in de reguliere begroting van de regio. De resultaten kunnen de regiogemeenten gebruiken voor hun eigen omgevingsvisie.